Đau nhức khớp là triệu chứng thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Nhiều người thường chủ quan, nghĩ rằng đó chỉ là tình trạng thoáng qua do làm việc mệt mỏi hoặc thay đổi thời tiết. Tuy nhiên, đau khớp có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh gout — một dạng viêm khớp nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, gout có thể dẫn đến biến dạng khớp, suy giảm vận động và thậm chí gây bại liệt. Vậy làm thế nào để nhận biết sớm bệnh gout và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm? Hãy cùng Glucanxi tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Bệnh gout là gì? Tại sao bệnh dễ gặp ở người lớn tuổi?
Gout là một dạng viêm khớp gây ra do sự tích tụ axit uric trong máu. Khi nồng độ axit uric quá cao, chúng sẽ kết tinh thành tinh thể urat lắng đọng tại các khớp, gây ra tình trạng sưng đau, viêm khớp.
Bệnh gout thường xuất hiện ở nam giới trên 40 tuổi và phụ nữ sau mãn kinh, đặc biệt những người có chế độ ăn uống nhiều đạm, uống rượu bia thường xuyên hoặc mắc các bệnh lý nền như béo phì, tiểu đường, cao huyết áp.
Người lớn tuổi dễ mắc bệnh gout vì:
- Chức năng thận suy giảm khiến việc đào thải axit uric trở nên kém hiệu quả.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh, giàu đạm và ít chất xơ.
- Yếu tố di truyền, nếu gia đình có người mắc bệnh gout, nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn.
Những cơn đau khớp đầu tiên: Dấu hiệu cảnh báo bệnh gout
Nhiều người bỏ qua cơn đau khớp đầu tiên vì nghĩ rằng đó là tình trạng đau nhức bình thường do mệt mỏi. Nhưng thực tế, đau khớp đột ngột và sưng tấy có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh gout. Dưới đây là 5 triệu chứng sớm của bệnh gout mà bạn không nên bỏ qua.
Đau nhức dữ dội ở khớp ngón chân cái
Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh gout là đau nhức dữ dội ở khớp ngón chân cái. Cơn đau thường xảy ra vào ban đêm hoặc sau khi ăn uống nhiều đạm.
Người bệnh mô tả cơn đau như bị kim châm hoặc dao cắt vào khớp, kèm theo sưng đỏ, nóng rát. Cơn đau kéo dài từ vài giờ đến vài ngày, khiến người bệnh không thể đi lại bình thường.
Sưng đỏ và nóng ở các khớp khác
Ngoài ngón chân cái, gout cũng có thể ảnh hưởng đến khớp cổ chân, khớp gối, khớp tay và cổ tay.
Các khớp bị ảnh hưởng thường sưng đỏ, nóng, gây khó khăn trong việc cử động. Nếu không điều trị, tình trạng sưng tấy sẽ ngày càng nghiêm trọng và kéo dài.
Cứng khớp vào buổi sáng
Người mắc bệnh gout thường cảm thấy cứng khớp vào buổi sáng, đặc biệt sau khi ngủ dậy.
Tình trạng này khiến người bệnh khó co duỗi khớp, cần mất một khoảng thời gian để khớp hoạt động lại bình thường. Đây là dấu hiệu của viêm khớp mãn tính, cần được điều trị sớm.
Đau tái phát nhiều lần
Nếu không được kiểm soát, các cơn đau gout sẽ tái phát nhiều lần và có xu hướng nghiêm trọng hơn.
Mỗi lần tái phát, thời gian cơn đau kéo dài và mức độ đau đớn tăng lên, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Xem thêm: Bệnh giả gout nguy hiểm như thế nào? Đừng chủ quan với đau khớp ở tuổi già
Nguyên nhân gây bệnh gout mà nhiều người không ngờ đến
Bệnh gout không chỉ đến từ chế độ ăn uống mà còn liên quan đến nhiều yếu tố khác như lối sống, bệnh lý nền và yếu tố di truyền.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh gout là ăn uống nhiều đạm động vật, bao gồm: thịt đỏ, hải sản hoặc nội tạng. Ngoài ra, uống nhiều rượu bia và nước ngọt có ga cũng làm tăng lượng axit uric trong máu.
- Lười vận động: Người trung niên và cao tuổi thường có thói quen ngồi nhiều, ít vận động, dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì — một yếu tố nguy cơ cao gây bệnh gout.
- Bệnh lý nền: Những người mắc bệnh thận, tiểu đường, cao huyết áp có nguy cơ cao bị gout do cơ thể không thể đào thải axit uric hiệu quả.
Bệnh gout có nguy hiểm không? Những biến chứng bạn cần biết
Nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, bệnh gout có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Các biến chứng này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng vận động mà còn đe dọa đến sức khỏe tổng thể của người bệnh, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Dưới đây là các biến chứng phổ biến mà bạn cần lưu ý.
Biến dạng khớp
Biến dạng khớp là một trong những biến chứng thường gặp nhất của bệnh gout. Khi các tinh thể urat tích tụ lâu ngày trong khớp, chúng sẽ gây ra viêm mãn tính, khiến khớp bị sưng to và biến dạng. Khớp bị tổn thương nặng có thể giảm hoặc mất hoàn toàn khả năng vận động, gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
Biến dạng khớp thường gặp ở ngón chân cái, khớp cổ chân, khớp gối, cổ tay và các ngón tay. Người bệnh có thể gặp tình trạng đi lại khó khăn, không thể cầm nắm đồ vật, hoặc mất thăng bằng khi di chuyển. Nếu không được điều trị sớm, biến dạng khớp có thể trở thành tình trạng vĩnh viễn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Hình thành hạt tophi
Hạt tophi là một dạng u cục chứa tinh thể urat hình thành dưới da, đặc biệt ở các khớp và mô mềm xung quanh. Ban đầu, hạt tophi có kích thước nhỏ và không gây đau. Tuy nhiên, theo thời gian, chúng có thể phát triển lớn và gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng.
Hạt tophi thường xuất hiện ở ngón chân, ngón tay, cổ tay, khuỷu tay và vành tai. Chúng có thể gây biến dạng khớp, giảm thẩm mỹ, và nếu vỡ ra, có thể gây nhiễm trùng nặng, khiến người bệnh phải đối mặt với nguy cơ hoại tử khớp. Để tránh tình trạng này, người bệnh cần được thăm khám và kiểm soát nồng độ axit uric thường xuyên.
Xem thêm: Viêm khớp gối có nguy hiểm không? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả
Suy thận
Suy thận là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh gout. Khi nồng độ axit uric trong máu quá cao, các tinh thể urat có thể lắng đọng trong thận, gây ra sỏi thận và làm tổn thương các tế bào thận.
Suy thận do gout thường diễn tiến chậm, nhưng nếu không được kiểm soát tốt, nó có thể chuyển thành suy thận mãn tính — một tình trạng không thể phục hồi. Khi thận bị suy giảm chức năng, cơ thể sẽ khó đào thải các chất độc hại, khiến người bệnh dễ mắc các bệnh lý khác như tiểu đường, cao huyết áp, và rối loạn chuyển hóa.
Ngoài ra, suy thận còn khiến quá trình đào thải axit uric kém hiệu quả hơn, dẫn đến tình trạng gout tái phát nhiều lần và ngày càng nghiêm trọng hơn.
Hoại tử khớp
Hoại tử khớp là biến chứng nguy hiểm khi hạt tophi bị vỡ ra, gây nhiễm trùng và viêm mô xung quanh khớp. Nếu tình trạng nhiễm trùng không được kiểm soát kịp thời, các mô và xương ở khớp có thể bị phá hủy hoàn toàn, dẫn đến hoại tử.
Hoại tử khớp khiến người bệnh đối mặt với nguy cơ cắt bỏ chi để ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Đây là biến chứng nặng nề, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Để tránh biến chứng này, người bệnh cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe, đặc biệt là khi hạt tophi có dấu hiệu sưng to hoặc chảy mủ.
Rối loạn chuyển hóa
Bệnh gout thường đi kèm với các rối loạn chuyển hóa khác như tiểu đường, béo phì, cao huyết áp và rối loạn lipid máu. Đây là những bệnh lý mãn tính làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đột quỵ.
Người mắc bệnh gout thường có chế độ ăn uống nhiều đạm, ít rau xanh và lười vận động, khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng thừa cân, rối loạn đường huyết, làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa.
Để kiểm soát biến chứng này, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, kết hợp ăn uống khoa học và tập luyện thể dục thường xuyên.
Suy giảm chất lượng cuộc sống
Các cơn đau do bệnh gout gây ra thường xuất hiện đột ngột và dữ dội, khiến người bệnh mất ngủ, mệt mỏi và chán nản.
Đau khớp kéo dài làm gián đoạn các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như:
- Đi lại khó khăn.
- Không thể làm việc nặng.
- Khó thực hiện các công việc đơn giản như cầm nắm đồ vật.
Tình trạng này khiến người bệnh dần mất đi sự tự tin, dẫn đến trầm cảm hoặc rối loạn tâm lý. Để tránh suy giảm chất lượng cuộc sống, người bệnh cần kiểm soát tốt bệnh gout, kết hợp thăm khám định kỳ và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp.
Kết luận
Bệnh gout là một căn bệnh nguy hiểm, nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Những cơn đau khớp đầu tiên chính là dấu hiệu cảnh báo mà bạn không nên bỏ qua.
Hãy chú ý đến chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và thăm khám định kỳ để bảo vệ sức khỏe xương khớp, ngăn ngừa bệnh gout và duy trì chất lượng cuộc sống tốt nhất. Đừng để những cơn đau nhỏ trở thành mối nguy lớn!